REPORTAŻ Z HODOWLI – Rusałka laik

20 grudnia 2015
Posted

Odzyskajmy piękno utracone

Młode gąsienice Rusałki Laik
Młode gąsienice Rusałki Laik
Gąsienice w trakcie żerowania
Gąsienice w trakcie żerowania
Gąsienica z bliska
Gąsienica z bliska
Poczwarka z charakterystycznymi srebrnymi płatkami
Poczwarka z charakterystycznymi srebrnymi płatkami
Dorosły motyl ze złożonymi skrzydłami. Widoczne białe znamię od którego motyl otrzymał swoja nazwę.
Dorosły motyl ze złożonymi skrzydłami. Widoczne białe znamię od którego motyl otrzymał swoja nazwę.
Rusałka laik w pełnej krasie.
Rusałka laik w pełnej krasie.
Maskujący wzór na odwrocie. skrzydeł.
Maskujący wzór na odwrocie skrzydeł.

Od maja sezonu 2015 prowadziliśmy hodowlę pięknej Rusałki laik /łac. Nymphalis vau-album/. Bardzo byśmy chcieli napisać w tym miejscu – krajowej Rusałki, ale niestety od połowy ubiegłego wieku brak doniesień o występowaniu tego motyla na terenie Polski. Autor opracowania pt.: „Klucze do oznaczania owadów Polski – Część XXVII, Motyle – Lepidoptera, zeszyt 64 Mieniaki – Apaturidae, Południce – Nymphalidae, wyd. W-wa 1968 r., mgr inż. Mieczysław Krzywicki,” , podaje że motyle te są spotykane pojedynczo w całej Polsce, od lipca do jesieni oraz wczesną wiosna po przezimowaniu.

Niestety aktualizacja występowania motyli dziennych w Polsce prowadzona pod egidą pana Prof. Jarosława Buszko nie pozwoliła potwierdzić tych informacji. Znajduje to też potwierdzenie w atlasie: „FAUNA POLSKI, MOTYLE DZIENNE”, autorstwa Marcina Sielezniewa oraz Izabeli Dziekańskiej, wyd. W-wa 2010 r., opis tego gatunku zamieszczono już tylko w dodatku, jako gatunki wymarłe i rzadkie migranty, z informacją, że w Polsce od kilkudziesięciu lat niespotykany. Niestety od kiedy sięgam pamięcią „motylarza” (koniec lat 60 ubiegłego wieku), także nie udało mi się napotkać laika w terenie. Brak także informacji opisujących przyczyny tego zjawiska. Nie wiemy, tak naprawdę dlaczego niektóre gatunki opuszczają swoje biotopy dotychczas odpowiednie i wcześniej zasiedlane.

Obecnie Rusałka ta jest jeszcze znajdowana na wschód od Polski oraz w Skandynawii. Jest to typowy gatunek Rusałek „nadrzewnych”- (nazwa własna). Ich zachowania są identyczne do Rusałek żałobnik, drzewoszek i wierzbowiec. Raczej nie siadają na kwiatach, posilają się sokami wyciekającymi ze zranionych drzew oraz fermentującymi sokami z opadłych owoców. Rośliny żywicielskie gąsienic, jak w przypadku podanych wyżej polskich rusałek „nadrzewnych” to także m.in. wierzby, brzozy, niektóre gatunki topoli czy wiązy. W hodowli gąsienice podobnie wykazują analogiczne zachowania – żerują do ostatniej wylinki w dużych grupach snując wokoło luźny oprzęd, przed przepoczwarczeniem rozchodzą się szukając właściwych kryjówek. Motyle dorosłe zimują, jako postaci dorosłe i łączą się w pary na przedwiośniu. W naturze motyle wykluwają się z poczwarek w II poł. czerwca oraz na początku lipca. Po kilkunastodniowej aktywności wchodzą w letnią diapauzę, z której wybudzają się pod koniec lata i obficie pożywiają. Następnie po znalezieniu odpowiednich kryjówek zapadają w diapauzę zimową, z której wybudzi je ponownie po blisko 7 miesiącach snu, majowe słońce.

Gatunek ten posiada wyjątkowe cechy ułatwiające identyfikację – na spodniej stronie skrzydeł tylnych widnieje na brunatnym tle jaskrawo biała plamka w kształcie litery „L”. Laika nie można też pomylić z Rusałką ceik, która ma taką plamkę w kształcie litery ‘C” ponieważ ceik jest prawie dwukrotnie mniejszy.

Z pozyskanych do hodowli jajeczek gąsieniczki wykluły się w trakcie transportu. Karmione były dzikimi mieszańcami wierzb porastających obrzeża lasu liściastego. Po mniej więcej 7 tygodniach przekształciły się w poczwarki, z których po kolejnych 2 tygodniach wykluły się przepiękne motyle. Kilkadziesiąt osobników wyleciało na wolność, a ich adaptacja w terenie będzie obserwowana z roku do roku. Mamy nadzieję, że uda się odzyskać ten gatunek dla fauny naszego kraju i powróci do Polski.

Galeria