Różne gatunki

OGRÓD DEDYKOWANY MOTYLOM

ROZDZIAŁ III

„ROŚLINY ŻYWICIELSKIE RÓŻNYCH GATUNKÓW MOTYLI”

WAŻNA INFORMACJA !!!

SPROWADZENIE DO OGRODU ZALECANYCH GATUNKÓW MOTYLI JEST BEZPIECZNE I NIE SPRAWI, ŻE ICH GĄSIENICE OBJEDZĄ WSZYSTKIE ROŚLINY I ZNISZCZĄ CAŁY OGRÓD.

TO NIEPRAWDA – PROSZĘ NIE WIERZYĆ W TAKIE INFORMACJE, DOMOROŚLI I NIE-DOUCZENI TZW. FACHOWCY, KTÓRZY ROZPOWSZECHNIAJĄ TAKIE SENSACJE, PRZESPALI PO PROSTU KILKA LEKCJI BIOLOGII.

Prawdą jest, że wśród motyli wiele gatunków to tzw. polifagi, co oznacza, że ich gąsienice potrafią żywić się wieloma różnymi gatunkami roślin niejednokrotnie nawet ze sobą niespokrewnionych. Dla polecanych poniżej gatunków motyli dokładnie opisujemy ich rośliny żywicielskie i wskazujemy ewentualne zagrożenia. Proszę się więc nie martwić, że zagrożą całym ogrodom i jak szarańcza zamienią wszystko w niebyt. Proszę zwrócić uwagę na fakt, że o wiele wieksze spustoszenia wśród liści czynią ślimaki, a wcale nie gąsienice motyli.

Proszę spróbować podawać gąsienicom Rusałki pawik czy pokrzywnik liście kwiatów lub drzew owocowych – wszystkie zginą z głodu, a takiej karmy nie przyjmą. Opisane przez nas poniżej poszczególne gatunki motyli dziennych żywią się wyłącznie tymi roślinami, które wyszczególniamy i nie ma żadnego zagrożenia, ze dokonają niekontrolowanych zniszczeń.

Największe szkody w wielkogabarytowych uprawach ogrodniczych i sadowniczych, powodują małe szare i niepozorne ćmy. Jest ich wiele gatunków i niewielu ludzi w ogóle wie o ich istnieniu, ponieważ latają głównie nocą. Są to klasyczne polifagi, które w przypadku masowego pojawu istotnie potrafią doprowadzić do obumarcia roślin, a niejednokrotnie nawet całych drzew. Stosowanie w ogrodach środków ochrony roślin ma na celu ochronę przeciwko tym właśnie tzw. Szkodnikom. Niestety chemia nie działa wybiórczo i zabija wszystko co znajdzie się w jej zasięgu i stąd nasza zachęta do podjęcia działań, o których piszemy.

Motyle polecane do ogrodów w gościnę i na stałe:

Buddleja davidii - krzew uwielbiany przez motyle
Rusałka pawik

RUSAŁKI 

Dla dużej grupy motyli z rodzaju Rusałek roślinami żywicielskimi ich gąsienic są pokrzywy lub CHMIEL!!!. Wydzielenie w różnych częściach ogrodu miejsca dla pokrzyw, tak aby nie narazić zwłaszcza dzieci na kontakt z nimi, sprawi najprawdopodobniej, że nawet kilka gatunków rusałek zadomowi się w ogrodzie. Pokrzywa i chmiel stanowią podstawę diety dla rusałki: pawik, pokrzywnik, ceik, kratkowiec, admirał, osetnik, a niektórzy autorzy podają, że także wierzbowiec.

Im więcej i większych połaci terenu gdzie wyrastają pokrzywy lub chmiel tym większe prawdopodobieństwo powodzenia, że motyle osiedlą się w tym miejscu. Rusałki pawik, pokrzywnik czy kratkowiec dla złożenia jajeczek poszukują dużych rabat, powyżej 4m2, ale pozostałe gatunki także małych skupisk kilku roślin. Dzieje się tak dlatego, że pawik, pokrzywnik czy kratkowiec, składają od razu całe złoża jajeczek niejednokrotnie nawet do 200 sztuk. Pozostałe natomiast gatunki rusałek „pokrzywowych” tylko po kilka sztuk. Zdumiewające jest, że samiczka motyla „wie” jak dużo roślin musi rosnąć wokół aby wszystkie gąsienice były w stanie dotrwać do przemiany w poczwarkę.

Podkreślamy tą dobrą wiadomość dla tych, którzy nie koniecznie chcieliby aż tak się poświęcać, żeby zacząć uprawiać pokrzywy. Można zaprosić rusałki sadząc zwykły chmiel. Prawie wszystkie wymienione rusałki składają jajeczka równie chętnie na chmielu.

UWAGA:

Rusałka drzewoszek
Rusałka drzewoszek, motyl coraz rzadszy w naszym kraju

Gąsienice Rusałki wierzbowiec, drzewoszek oraz żałobnik  zjadają także liście drzew i krzewów owocowych. Co prawda nie spowodują obumarcia drzew w ogrodzie, ale proszę wziąć ten fakt pod uwagę zamawiając te właśnie gatunki.

Znaczenie wierzby w rozwoju motyli w Polsce

To niezwykle ważne rośliny (wszystkie jej gatunki) dla wielu gatunków motyli. Drzewo całkowicie nieprzydatne w gospodarce leśnej, a najczęściej porastające wzdłuż dróg obrzeża lasów. Stanowi bazę żywieniową dla takich rzadkości wśród motyli, jak oba mieniaki, Rusałka żałobnik i wierzbowiec i drzewoszek, ale także kilkunastu gatunków pięknych ciem Polskich. Gorąco namawiamy do tworzenia żywopłotów właśnie z wierzby szczególnie z gatunku iwa, która odwdzięczy się wiosną białymi „kotkami” bazi. Są to na tyle silne rośliny, że nawet w przypadku masowego pojawienia się gąsienic, nie zginą.

 

BIELINKI 

W Polsce powszechnie (na razie) występują trzy gatunki bielinków związane z roślinami żywicielskimi w rodzaju kapustnych. Są to Bielinek kapustnik, bytomkowiec i rzepnik.

Bielinki rzepnik i bytomkowiec
Bielinki rzepnik i bytomkowiec

Do tej samej rodziny należy też wczesno-wiosenny Zorzynek rzeżuchowiec, którego samczyki mają na wierzchu przedniej pary skrzydeł widoczną z daleka pomarańczową plamę. On także może pojawić się w ogrodach zwłaszcza na obrzeżach miast, a na pewno na obszarach wiejskich. Fakt, że gąsienice motyli z tej rodziny odżywiają się roślinami kapustnymi wcale nie oznacza, że musimy sadzić w ogrodzie kapustę. Do tej grupy roślin należą też takie rośliny jak: gorczyce, czosnaczek czy słodko pachnący wieczornik damski, a nawet znana i popularna nasturcja.

Gąsienice Bielinka kapustnika na nasturcjach

Rośliny żywicielskie dla bielinków mogą więc być pięknymi kwiatami, na dodatek słodko pachnącymi. Pamiętajmy, jednak że rabaty dla bielinków będą na naszych oczach ogołacane z liści i kwiatów. Niestety jest to wymóg podstawowy dla ogrodów dedykowanych motylom – musimy zaakceptować w takim ogrodzie pojawiające się larwy motyli. Lekkie i powiewne, bajecznie kolorowe postaci dorosłe motyli wszystkich zachwycają. Nie można tego powiedzieć o ich gąsienicach. Wiedząc o tym, że gąsienice są bardzo żarłoczne i wkrótce z roślin na których motyle złożyły jajeczka nie zostanie nawet jeden listek zaplanujmy te rabaty tak, abyśmy nie cierpieli z powodu codziennego oglądania traconych kwiatów. Nikomu nie będą wówczas przeszkadzały nagie kikuty łodyg, a i same gąsienice będą bezpieczniejsze od swoich wrogów gdy znajdą pokarm w miejscach zacisznych czy wręcz zamaskowanych innymi roślinami.

Cytrynek

Cytrynek listkowiec
Cytrynek listkowiec – samiczka

W Polsce występuje tylko jeden gatunek tego bielinka. Jego rośliną żywicielską jest szakłak pospolity i kruszyna. Są to krzewy porastające najczęściej obrzeża lasów i śródpolne miedze. Jeżeli posadzicie Państwo te rośliny w ogrodzie cytrynek na pewno złoży na nich kilka jajeczek każdego roku.

 

 

 

 

 

PERŁOWCE

Gąsienica perłowca na fiołku
Gąsienica Perłowca malinowca na fiołku wonnym

Roślinami żywicielskimi tej grupy motyli są fiołki. Zarówno wonne, jak i pozostałe ich rodzaje z dzikimi bratkami włącznie. W przypadku większości gatunków perłowce zimę przeżywają w postaci jajeczek lub świeżo wylęgłej późnym latem gąsieniczki. Samiczki tych motyli rozrzucają jajeczka swobodnie wokół fiołków i od wczesnej wiosny wybudzone gąsieniczki rozpoczynają żerowanie. Jajeczka są składane pojedynczo, więc nie grozi państwu zjedzenie wszystkich fiołków z ogrodu. W Polsce możemy liczyć na zwabienie do ogrodu co najmniej czterech gatunków perłowców. Są to: malinowiecadype, niobe, aglaja.

Dobra wiadomość jest taka, że fiołkami żywi się także kilka gatunków bliskich krewnych perłowców czyli przeplatki.

Niestety te gatunki motyli bardzo rzadko zaglądają do miast, ich widokiem na pewno będą mogli cieszyć oczy właściciele ogrodów na przedmieściach i terenach wiejskich

 

ŁĄKOWE GATUNKI MOTYLI 

Czerwończyk dukacik

To obszar do zainteresowania dla osób trochę bardziej zaawansowanych i zdeterminowanych ekologicznym podejściem do życia. Typowo łąkowe gatunki motyli to wspomniane powyżej przeplatki, oraz modraszki, a wśród nich czerwończyki i paziki, , karłątki, powszelatki czy przestrojniki oraz kilka innych rodzin, jak choćby górówki na obszarach podgórskich, ale także piękny paź królowej czy objęty ochroną gatunkową paź żeglarz. W tym przypadku sprowadzenie motyli nie jest już sprawą tak prostą. Można powiedzieć, że sztuczna hodowla np. czerwończyków, których roślinami żywicielskimi są różne gatunki szczawiu jest w zasadzie bardzo łatwa. Niestety, aby zechciały one z własnej woli pozostać w ogrodzie potrzebna jest spora łąka. Można co prawda bez większych problemów kupić nasiona roślin łąkowych ale dla motyli łąkowych poza samymi roślinami ważny jest także rozmiar takiego areału. Aby własna łąka stała się miejscem występowania gatunków motyli z nią związanych potrzebujemy min 0.5 ha. Dodatkowo w trakcie funkcjonowania naszego założenia konieczny jest dodatkowy wkład pracy. Aby łąka (zwłaszcza mała) była korzystnie atrakcyjna dla motyli powinna być właściwie pielęgnowana. Najlepszym sposobem jest koszenie łąki na przemian pasami raz w roku. Robi się to tak, że 50% areału kosi się w postaci pasów od końca do końca, pozostawiając resztę nienaruszoną. Na drugi rok następuje zmiana. Taka pielęgnacja zapobiega skutecznie zarastaniu łąki krzewami i drzewami oraz utrzymuje potrzebną równowagę wśród roślin zapobiegając zdominowaniu założenia przez silniejsze ekspansywne gatunki roślin.

Zakładanie własnych łąk jest działaniem najbardziej korzystnym z punktu widzenia ekologicznego podejścia do ochrony gatunków zagrożonych. Środowisko łąki jest naturalnym biotopem kilkudziesięciu rodzajów motyli dziennych, nie wspominając o setkach ciem. Łąka to także środowisko występowania wielu innych owadów. Tworząc własną łąkę możemy być pewni, że tworzymy dom dla setek gatunków motyli, chrząszczy, pajęczaków, błonkówek, mrówek czy pasikoników. To tętniący życiem raj także dla większych zwierząt. Zawędrują tam z pewnością licznie gryzonie, gady, płazy i oczywiście ptaki. Popieramy ten rodzaj wkładu w czynną ochronę zwierząt ze wszystkich sił.

Paź królowej

Gąsienice Pazia królowej
Gąsienice Pazia królowej

W ogrodach, zwłaszcza poza miastem ten piękny motyl z powodzeniem może zostać naszym sąsiadem. Chociaż nie będzie to częsty przypadek. Samiczka składa jajeczka na marchwi i koprze, zawsze pojedynczo i nigdy nie przyczyni się do dużych strat naszych plonów. Niestety występuje lokalnie i rzadko, i prawdopodobieństwo tego, że przeleci przez nasz ogród jest niewielkie. W przypadku tego gatunku proponujemy wsparcie naszej farmy. Za niewielka cenę można co jakiś czas s nabyć u nas jajeczka tych pięknych motyli, ale również gąsienice lub poczwarki. Jeżeli chcieli by Państwo oddać kilka sadzonek marchewki w waszym warzywniaku jako poczęstunek dla tego motyla chętnie to ułatwimy.

 

CZYTAJ DALEJ (ROŚLINY DLA MOTYLI)